تریاک
ماده ای است که از گیاه خشخاش (کوکنار) که در مناطق معتدل می روید، و دارای گلهائی به رنگ قرمز تیره است، بدست می آید . این ماده را از گرز خشخاش که ابتدا به صورت شیره ای سفید رنگ است و در مجاورت هوا تغییر رنگ می دهد و کم کم قهوه ای و سفت می شود، با مالش دادن و یا حرارت بدست می آورند و مصرف آن از طریق دود کردن و یا خوردن انجام می شود .
زیانها
از کار افتادگی و اختلال در دستگاه اعصاب مرکزی، تاثیر سوء بر سلولهای بدن، کند ذهنی و کودنی، سرگیجه، کندی تنفس و تنگی نفس (که در اثر از کار افتادگی مرکز تنفسی مغز بوجود می آید)، بیماریهای گوناگون دستگاه تنفس مانند: برونشیت، آمفیزم و آمادگی برای دچار شدن به سل ششی و . . .
بیماریهای ریوی، قلبی، گوارشی، گردش خون و اختلالات روانی از دیگر عوارض مصرف تریاک بر انسان است . معتادان به تریاک طاقت تحمل امراض سخت و تبهای دراز مدت را ندارند . ضعف عمل تمرکز در کانون بیضی چشم و نزدیک بین شدن آن، از عوارض مصرف تریاک بر روی چشم است . بر اثر مصرف تریاک، کبد که یکی از عضوهای مهم بدن است و یکی از وظایفش، ترشح صفرا و کمک به عمل گوارش است از کار می افتد . از نظر آثار روانی نیز، هر چه مدت اعتیاد بیشتر شود، عواطف و احساسات کمتر می شود، هوش و حافظه رو به کاستی می رود و صفتهای پسندیده از انسان گرفته می شود .
حشیش، گل، ماریجوانا
حشیش - به عنوان عمده ترین ماده مخدر مصرفی در دنیا (6) - ماده ای است قهوه ای رنگ که از گل و ساقه گیاهی به نام «شاهدانه هندی » یا «کانابیس » در مناطق گرمسیر و حاره بدست می آید . این گیاه دارای بوته های بزرگ است که گاه تا دو متر می رسد، دانه های فندقی شکل دارد و از برگهای آن ماده سمی حشیش گرفته می شود . حشیش به صورت مخلوط با آب که به آن بنگ آب گویند، یا مثل توتون در سر قلیان یا چپق یا پیپ و یا قرار دادن در داخل سیگار و یا به شکل جویدن و در دهان گذاشتن، مورد استفاده قرار می گیرد .
زیانها
ضررهای زیادی به واسطه استفاده حشیش بر شخص معتاد وارد می شود که به برخی از آنها اشاره می شود .
بیهوشیهای مکرر در اثر اختلال کارکردهای مغز، ناتوانی در تمرکز فکری، آسیب دیدگی مجموعه اعصاب مرکزی، اختلال حواس و شعور و آگاهی، تسلط افکار جنون آمیز و دیوانگی بر فرد معتاد، از کار افتادن و یا خشک شدن قوه نامیه مغز، پیری زودرس در فعالیتهای مغزی، کند ذهنی و کودنی، ضعف و اختلال در قوه حافظه و دچار فراموشی شدن، از آثار سوئی است که به واسطه مصرف حشیش دامنگیر شخص معتاد می شود .
ضعیف شدن نیروی درک و شناخت اشیاء، ابعاد و جهات، و خلط بین آنها، اختلال در ادراک، ناتوانی در برابر درک خطرها، تشنجات عصبی، بیهوشی، غش کردن و از کار افتادن سلولهای مغزی، آسیب دیدگی رگها در بدن و سفت شدن آنها نیز از دیگر اثرات سوء حشیش است . تاثیر سوء مصرف حشیش بر دیگر دستگاههای بدن مانند: دستگاه گوارش و جهاز هاضمه، دستگاه گردش خون و قلب، مجاری تنفسی، حواس پنجگانه و آثار سوء آن بر تولید نسل و قوای جنسی، از مهمترین ضررهای مصرف حشیش می باشد .
هروئین
پودری است تقریبا سفید رنگ و کریستال مانند که با عمل تقطیر، به طور مستقیم از مرفین، استخراج می شود .
هروئین به روشهای گوناگون، مورد استفاده قرار می گیرد، همچون استنشاق از راه مجاری تنفسی، خوردن، تزریق زیر پوست و تزریق داخل سیاهرگ که اثر استعمال آن از سایر موارد، بیشتر است .
زیانها
بیشترین اثرات مخرب مصرف هروئین بر مغز و اعصاب است که عمدتا موجب آشفتگی اعصاب و سلولهای عصبی، کاهش قوه تفکر، اختلال در سلسله اعصاب و مغز، از دست دادن ادراک، تحریک مراکز عصبی و دچار شدن به اختلال کارکردی می شود، از نظر روحی و روانی نیز موجب افسردگی، ترس و نگرانی، احساس وابستگی شدید، گوشه گیری، انزواطلبی و تغییر در رفتار، سوءظن، از دست دادن ارزشهای اخلاقی، احساس خجالت و حقارت و کمبود بیش از حد، بداخلاقی، عدم اعتماد به نفس و گریز از واقعیتها می شود . علاوه بر این مصرف هروئین دهها اثر سوء و نامطلوب روانی و روحی دیگر نیز به همراه می آورد .
مصرف هروئین بر مجاری تنفسی نیز اثر گذاشته و کاهش میزان تنفس، نفسهای کند و غیر عمیق، تنگی نفس، مرض سل و آسیب دیدگی ریه را به همراه دارد . زیانهای آن بر دستگاه گردش خون و قلب علاوه بر اختلالات مربوط به آن دستگاه، عوارضی از قبیل بیماری قند خون، فشار خون و عفونت و سفت شدن کبد می باشد . اثرات هروئین بر دستگاه گوارش همراه با اختلالات شدید و خطرناک در دستگاه گوارش عبارتند از: ایجاد یبوست شدید، گرفتگی روده ها و ضعف حرکت در روده ها، انقباضات شدید معده و روده، از بین بردن آنزیمهای هضم غذا در معده، کم اشتهایی و اختلال در تغذیه و تهوع که همواره در بین معتادان به این ماده مخدر مشاهده می شود .
مرفین:
مرفین ماده اصلی گرفته شده از تریاک است که هم از تریاک و هم از ساقه خشخاش بدست می آید و به صورت پودر کریستالی به رنگ قهوه ای روشن یا سفید است که به صورت خوردن، کشیدن و تزریق استفاده می شود .
زیانها:
مرفین به فاصله 15 تا 30 دقیقه، اثرات تخدیری خود را بر سیستم عصبی به جا می گذارد و دستگاه عصبی را با تظاهراتی چون آرام بخشی، خواب آلودگی، تسکین درد و . . . متوقف می سازد . این ماده مخدر تاثیرات سوئی بر دستگاه تنفسی و مجاری آن، دستگاه گوارشی، دستگاه گردش خون، کلیه ها و مثانه و مجاری ادراری، پوست و سیستم روحی و روانی فرد معتاد دارد .
آثار مرفین بر دستگاه تنفسی:
مصرف نیم تا یک گرم آن اثر سمی در بدن دارد و جهاز تنفس انسان را دچار سکته می سازد .
آثار مرفین بر دستگاه گوارشی:
کاهش بزاق دهان و شیره معده، اختلال در هضم غذا و فعالیت روده ها، ایجاد یبوست، ورم معده، کم شدن حرکات معده، انقباض عضلات روده ها و ایجاد یک سلسله تغییر و تحولها در دستگاه گوارشی که نتیجه آنها یبوست و سوء هضم است .
آثار مرفین بر کلیه و مثانه و مجاری ادراری:
تکرر ادرار و اشکال در دفع ادرار توام با درد، کم شدن و یا از بین رفتن قوه جنسی و منقطع شدن عادت ماهانه در زنان .
آثار روحی و روانی مرفین:
اضطراب و ترس، بی علاقگی به زندگی، ناراحتی در خواب، بیدار خوابی، ناتوانی در تمرکز فکر، خیره شدن به یک نقطه، کاهش تیزبینی، از دست دادن توانائی کلامی مناسب و کار صحیح، عدم توجه به خانواده و نادیده گرفتن آنها، ضعف و بی حالی، کسالت و اهمال کاری، روی آوردن به دروغ و حیله و . . . ، گوشه گیری و انزواطلبی، عفونت و تنبل شدن کبد، عرق کردن بسیار زیاد، طولانی شدن مدت آبستنی در زنان، ابتلاء به مرض ایدز در اثر استفاده از سرنگ آلوده و جان سپردن در اثر مسمومیت و سکته از آثار زیان بار مرفین است .
کوکائین:
کوکائین پودر سفید رنگ شفافی است که از برگهای درخت «کوکا» گرفته می شود . این درخت در اطراف کوههای آندار آمریکای جنوبی به طور طبیعی می روید ولی محل اصلی آن کشور پرو است . این ماده مستقیما از برگهای کوکا استخراج می شود و پس از ترکیب شدن با جوهر نمک (اسید هیدروکلریک) محلولی بی بو، سفید و نرم بدست می آید . این ماده که معمولا شبیه برف به نظر می رسد از راه استنشاق در بینی یا تزریق در رگ مورد استفاده قرار می گیرد .
زیانها:
ایجاد ضعف و اختلالات گوناگون در قوای عقلانی و ادراکی، ناتوانی در کارهای فکری، دچار اوهام و تخیلات شدن، تصویر اشیاء غیر واقعی، عدم کارکرد صحیح حافظه، ایجاد سوء تغذیه و بی اشتهایی، افسردگی، اضطراب و ناآرامی، منزوی شدن، اختلال در خواب، ضعف مغز و تحلیل رفتن قوای جسمی و عقلی در ظرف 5 تا 10 سال، سردرد و دردهای شدید دیگر، انواع مسمومیتها و غیره .
مصرف کوکائین مانند مواد مخدر دیگر، زیانهایی را بر قلب و دستگاه گردش خون، دستگاه گوارش، دستگاه تنفس، سیستم مغز و اعصاب و ساختار روانی معتادان به جای می گذارد .
به طور کلی استعمال مواد مخدر در تمام گونه های آن اثرات مشابهی بر فرد دارند و حالاتی که متعاقب آن به شخص دست می دهد معمولا احساس خوشحالی و رضایت، رؤیاهای شیرین، نقصان حرکات ارادی، خواب آلودگی، احساسات مبهم نسبت به موقعیتهای مکانی و زمانی، کاهش میل جنسی، تسکین درد و . . . می باشد .
در همین زمینه: